Jak bezpiecznie kupować w internecie?

W naszym kraju, rynek sprzedaży internetowej jest jednym z najszybciej wzrastających w Europie. Rozwój e-commerce dodatkowo został spotęgowany poprzez panującą pandemię związaną z Covid-19. Podobnie sytuacja wygląda na całym świecie. Nawet i te, rozwijające się pod względem gospodarczym, notują w handlu niebezpośrednim zdecydowany wzrost. Niestety, taka tendencja oraz popularność e- commerce stwarza również pole dla osób, które kierują się jedynie swoim interesem i w sposób niepożądany chcą wykorzystać zarówno informacje, jakie przekazujemy w Internecie, jak i chęć zakupu różnych przedmiotów po nieco niższej cenie. Kuriernet.pl jest wprawdzie platformą związaną z przesyłkami kurierskimi, jednak każdego Klienta traktuje jak swojego partnera biznesowego, dbając o jego bezpieczeństwo. Jak zatem świadomie kupować za pośrednictwem stron internetowych?

Internet w liczbach – jak e-commerce staje się standardem

Jak wspomniano, chcąc zobrazować na wykresie popularność branży e- commerce, należałoby narysować krzywą wznoszącą się obejmującą okres kilku ostatnich lat. Początkowo, najbardziej popularnymi branżami w tym aspekcie była szeroko pojęta elektronika. Z czasem, obok niej pojawiła się branża odzieżowa i usługowa, aż w końcu coraz chętniej nabywano w taki sposób produkty spożywcze. Na początku 2020 roku, wszystkim wydawało się, że lepiej być nie może. Dlaczego? Ponieważ większość branż notowało dochody ze sprzedaży internetowej równe lub większe niż w sprzedaży stacjonarnej.

W sieci można było kupić dosłownie wszystko. Lockdown przyniósł wiele wątpliwości i obaw, jednak właśnie Internet okazał się być tym medium, które zyskało na wartości i stało się kołem ratunkowym dla wielu przedsiębiorców. Informacje, jakie dochodzą do nas od branży informatycznej wskazują na to, że zarobki programistów, grafików i web developerów wzrosły i jest to właściwie jedyna grupa zawodowa, która nie musi obawiać się zwolnień. Z uwagi na izolację oraz konieczność zachowania społecznego dystansu, wielu z nas decyduje się na zakup ubrań, jedzenia czy licznych sprzętów właśnie w sklepach internetowych. Należy jednak mieć na względzie, że bez wielu pomocnych zawodów, wirtualny obrót nie byłby możliwy. Są to wspomniani informatycy, kurierzy, osoby obsługujące paczki i wiele innych.

Zakupy internetowe – tyle samo zysku, co i strat

Oczywiście, dla wielu firm, które przesunęły swoją sprzedaż do Internetu, był to ratunek przed upadłością, a jednocześnie szansa na rozszerzenie swojej oferty, możliwość dotarcia do większej liczby Klientów, a nawet sposób na oszczędności. Jedna z popularnych firm odzieżowych w naszym kraju zdecydowała się na likwidację około 70% powierzchni lokali stacjonarnych na rzecz sprzedaży internetowej.

Jak każda sytuacja, również ta ma swoją „ciemną stronę”. Związana jest ona z dużą liczbą oszustw i bezprawnej praktyki, zarówno po stronie kupujących, jak i sprzedających. Niebezpieczeństwo nie ma jedynie natury dwustronnej. Pojawiło się wielu hakerów, którzy monitorując ruch na najbardziej popularnych portalach sprzedażowych, podszywają się pod nie, wyłudzając dane i pieniądze. W ostatnim czasie, wyjątkowo głośna była sprawa firmy skupującej witryny internetowe, których nazwy były łudząco podobne do oznaczeń znanych marek. W ten sposób, oferowano telefony komórkowe w nieco bardziej opłacalnych cenach niż rynkowe. Wiele osób decydowało się na atrakcyjne zakupy, przelewając środki na konto oszustów. Za pomocą sprawnego mechanizmu przestępczego, w krótkim czasie (około pół roku) oszukano setki osób. Niestety, pomimo zgłoszenia większości takich czynów zabronionych organom ścigania, do tej pory nie udało się złapać tych, którzy uzyskiwali z tego korzyści.

Opisanych historii jest bardzo dużo, ale jedynie niewielki odsetek trafia na łamy telewizji czy gazet, a jeszcze mniej na sale sądowe. Rozprawy ciągną się latami, a w większości przypadków, sprawcy przestępstwa ukrywają zarówno majątek, jak pieniądze uzyskane z takiej praktyki. Nabywając zatem produkty w sieci (niezależnie od ich rodzaju), należy być wyjątkowo czujnym i ostrożnym, a jeśli coś wzbudzi nasze wątpliwości, warto sprawdzić podmiot, z którym chcemy dokonać transakcji. Zapewne, większość osób jest świadoma pewnych ogólnych zasad, jednak ze względu na bezpieczeństwo, należy podejść do sprawy nieco bardziej szczegółowo, zgodnie z powiedzeniem: „przezorny zawsze ubezpieczony” lub „ostrożności nigdy nie za wiele”.

Jak bezpiecznie kupować w sieci?

Wspomniano już, że większość z nas zna podstawowe zasady ostrożności podczas zakupów w sieci.  Niestety, znają je również osoby, które nie mają czystych intencji. Sprawdźmy, zatem, na co zwrócić uwagę, kupując na rynku e- commerce.

Kupuj w zaufanym sklepie

Kupuj w zaufanym sklepie. Na „pierwszy rzut oka” każdy wie, co oznacza to sformułowanie. Co jednak się pod nim kryje? Wielu konsumentów uzna, że jest to podmiot, który ma wielu Klientów. Inni powiedzą, że witryna proponująca produkty, których ceny nie odbiegają znacznie od rynkowych, jest bezpieczna i można jej ufać. Jeszcze inni uznają, że sklep ubezpieczający zakupy to taki, w którym nie powinniśmy się obawiać transakcji.

Oczywiście, definicji jest tyle ilu użytkowników, a możliwe, że nawet jeszcze więcej. Wyciągając z nich jedną wypadkową, uznać należy, że będzie to podmiot w prawidłowy sposób zarejestrowany w odpowiednim rejestrze regulowanym przepisami prawa, którego oferta jest realna w odniesieniu do określonego kraju (zawiera produkty faktycznie dostępne na rynku), a ich ceny, jeśli są niższe, to różnica ta nie jest znaczna i uzasadniona rabatami lub promocjami. Jest to bardzo istotne z uwagi na fakt, że pewne zasady naszej gospodarki wskazują na to, że nie pojawiają się na rynku podmioty, które mają szczególny monopol produktowy lub też cenowy na określony asortyment.

Sprawdzaj oferowane produkty dodatkowe

Korzystaj ze sklepów, które proponują produkty dodatkowe. Dla wielu z nas wspomnianą opcją jest ubezpieczenie zakupów lub przesyłki. Jest to ważne, gdyż jak życie pokazuje, może zaistnieć wiele sytuacji (często niezależnych od sprzedającego lub kupującego), w których dojdzie za zagubienia, uszkodzenia czy kradzieży przesyłki. W ostatnim czasie, w ślad za jednym z najbardziej popularnych portali aukcyjnych z siedzibą w Chinach, wiele sklepów oferuje dodatkową ochronę transakcji. Polega ona na tym, że środki przelane na rachunek sprzedawcy są na tak zwanym koncie tymczasowym. Po otrzymaniu przesyłki, która jest zgodna z ofertą i doręczona w zadeklarowanym terminie, pieniądze zostają przekazane wysyłającemu. Jeśli jednak produkt nie spełnia wspomnianych warunków, są one zwracane nabywcy. Oczywiście, rozwiązanie to budzi mieszane odczucia, jednak jest ono podyktowane zasadą, że jeśli towar jest pewny, a obrót nim dobrze zorganizowany, nikt nie powinien mieć nic przeciwko w zakresie dodatkowych zabezpieczeń.

Kupuj tylko w sklepach działających legalnie

Kupuj u podmiotów działających legalnie. Ten aspekt jest bardzo ważny, głównie pod względem ewentualnego dochodzenia swoich roszczeń w przypadku nieudanej transakcji. Zgodnie z obowiązującym prawem, każda firma działająca legalnie na terenie naszego kraju musi być wpisana do jednego z dwóch rejestrów. W przypadku spółek prawa handlowego, będzie to Krajowy Rejestr Sądowy, a w zakresie jednoosobowych działalności lub spółek cywilnych CEIDG. Oba wspomniane rejestry są jawne i dostępne drogą internetową oraz bezpośrednio w Sądzie. Legalność określonej działalności jest bardzo ważna, ponieważ oznacza to, że odpowiednie organy państwowe posiadają niezbędne informacje o podmiotach, które na mocy przepisów odpowiadają majątkowo za zobowiązania firmy. Zdecydowanie, wpłynie to na czas dochodzonych roszczeń. Również, w przypadku firm zagranicznych, które mają w naszym kraju swoje przedstawicielstwo lub oddziały, obowiązuje wpis do jednego z dwóch wymienionych rejestrów.

Kontakt to podstawa – zwłaszcza w przypadku reklamacji

Sprawdź możliwości kontaktowe. Zanim przejdziemy do bardziej skomplikowanych operacji w zakresie zbierania informacji o sklepie, w którym robimy zakupy, możliwa jest kontrola kontaktu. Ma to bardzo duże znaczenie, z uwagi na uzyskanie informacji o zamówieniu, zgłoszeniu reklamacji lub upewnienia się, że nasze dane przekazujemy realnemu podmiotowi. Większość stron internetowych posiada zakładkę „kontakt”, w którym poza formularzem korespondencyjnym, powinien znajdować się także numer telefonu infolinii.

Względy bezpieczeństwa wskazywałyby na konieczność sprawdzenia wskazanego sposobu kontaktu, wybierając numer na klawiaturze naszego telefonu. Jeśli poza automatyczną sekretarką połączymy się również z realną osobą, która będzie w stanie odpowiedzieć nam na najbardziej podstawowe pytania, możemy być spokojni.

Zadbaj o bezpieczeństwo swoich danych

Zwróć uwagę na dane, jakie podajesz. Każdy proces sprzedażowy wymaga podania przez konsumenta określonych informacji. Jeśli planujemy dostawę kurierem, niezbędne jest wskazanie imienia, nazwiska (względnie nazwy firmy), adresu, numeru telefonu. Pamiętajmy, że nie należy uzupełniać formularzy wymagających od nas podania np. numeru PESEL, numeru dowodu osobistego, rachunku bankowego itp. Bezwzględnie, nie wolno nam załączać skanu lub zdjęcia dowodu tożsamości. Na mocy obowiązujących przepisów prawa, jedynie enumeratywnie wskazane podmioty mają możliwość legitymowania obywateli i przechowywania tego typu dokumentów. Dlaczego nie należy podawać numeru konta bankowego? Jeśli płacimy za towar online, powinniśmy zostać przekierowani do oficjalnej strony banku, do której logowanie przebiega w standardowy sposób. Dokonując transakcji na wspomnianym portalu, jesteśmy chronieni (również nasze dane) przez zabezpieczenia instytucji finansowej. Sprzedający, dostając nasze środki, widzi jedynie wybrane cyfry numeru konta bankowego oraz niezbędne informacje. Nasze dane są zatem cały czas chronione.

W razie potrzeby skorzystaj z rejestrów rządowych UOKiK

Sprawdź białą listę i stronę UOKiK. Dla wielu konsumentów, zarówno „biała lista”, jak i UOKiK brzmią dosyć enigmatycznie. Pierwsze z określeń oznacza zgłoszony do organów podatkowych numer konta bankowego. Zgodnie z przepisami, każdy kto legalnie prowadzi działalność musi zgłosić rachunek, którym posługuje się w obrocie usługami lub towarami. Lista jest jawna i dostępna po wpisaniu w wyszukiwarkę hasła „biała lista”. Inny sposobem osobistej inspekcji jest strona Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta. Poza dużą liczbą aktualności, pojawiają się tam również liczne komunikaty na temat podmiotów budzących wątpliwości w zakresie swojej działalności. Znanym przykładem była firma Amber Gold. Informacja na jej temat została umieszczona na stronie Komisji Nadzoru Finansowego, którą również warto sprawdzać w przypadku korzystania z usług internetowych banków lub parabanków. Tego typu alerty często sprawdzają się również w zakresie działalności biur podróży.

Opinie mają znaczenie, ale nie daj się zmanipulować

Kieruj się opiniami innych, ale z rozwagą. Obecnie, właściwie każda popularna strona z czasem jest opisana na innym portalu przez konsumentów. Treści te obejmują różne informacje, często moderowane jedynie pod względem braku wulgaryzmów, dlatego należy mieć do nich dystans. Coraz częściej jednak, umieszczane są na nich rzeczowe i przydatne informacje. Jeśli nie jesteśmy w stanie odnaleźć żądanych informacji na temat wybranego przez nas sklepu, powinna nam się „zapalić lampka”, a poszukiwanie informacji trwać nieco dłużej.

Uważaj na niebezpieczne wiadomości email

Uważaj na nierzetelne maile. Jak wspomniano, do czynów zabronionych nie dochodzi jedynie na płaszczyźnie nabywca- sprzedający. Każdy z nas, włączając komputer podłączony do sieci, jest narażony na niepożądane działanie ze strony hakerów. Mogą oni posługiwać się pozyskanymi informacjami, próbując wyłudzić dodatkowe dane poprzez fałszywe maile czy też komunikaty. Zatem, jeśli otrzymamy takową korespondencję, zwróćmy uwagę na adres, z którego dotarła. Jeśli budzi on wątpliwości, usuńmy go ze skrzynki. Nie powinniśmy również klikać w załączone linki, gdy nie mamy pewności, co do ich prawdziwości. Pamiętajmy, że sklep internetowy ma możliwość podjęcia z nami kontaktu telefonicznego, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Kupując w internecie zawsze bądź świadomy swoich wyborów

Wymienione zasady są jedynie podstawowymi. Miejmy na uwadze, że Internet jest nieograniczonym obszarem, z którego korzystają nie tylko osoby uczciwe, ale również przestępcy. Jeśli zatem coś wzbudzi nasze wątpliwości, powinniśmy być szczególnie ostrożni. Nie obawiajmy się zgłaszać negatywnych transakcji, nawet jeśli nie opiewają one na duże kwoty. Każde małe oszustwo może być inspiracją i elementem składowym do kolejnych, coraz większych przestępstw. Miejmy na uwadze, że na nas może nie robić wrażenia utrata 10 czy 15 złotych. Dla kogoś innego mogą być to znaczące wartości.